Tewerkstelling via digitale platformen, zoals Uber (Eats) en Deliveroo, gaat gepaard met ondermaatse arbeidsomstandigheden en –voorwaarden. Met uitzondering van Takeaway.com voldoen veel platformen in België niet aan de basisprincipes van eerlijk werk.
Eenmaal 8/10, eenmaal 3/10, eenmaal 1/10 en driemaal 0/10. Het rapport dat de onderzochte digitale werkplatformen in België kunnen voorleggen, is op z’n zachtst gezegd wisselvallig en op een uitzondering na ondermaats.
Sociologen van KU Leuven onderzochten in samenwerking met de universiteit van Oxford, de arbeidsomstandigheden van tewerkstelling via zes digitale platformen. De evaluatie gebeurt op basis van vijf principes van eerlijk werk:
- Eerlijk loon
- Eerlijke voorwaarden
- Eerlijke contracten
- Eerlijk bestuur
- Eerlijke vertegenwoordiging
Voor elk principe brengen de onderzoekers een score van nul tot twee punten uit, wat een totaalscore op tien punten oplevert.
De hoge score van Takeaway.com toont aan dat platformen ook eerlijk werk kunnen faciliteren. Al blijkt dat eerder de uitzondering te zijn dan de regel. Over het algemeen worden, net als in 2022, ondermaatse arbeidsvoorwaarden in tewerkstelling via digitale platformen, waargenomen. Als het gaat om verloning, duidelijke contracten, transparante communicatie of vertegenwoordiging schieten de meesten platformen te kort.
Door de toenemende zorgnood in de samenleving breiden de platformen uit die ondersteuning bieden in het huishouden en persoonlijke zorg. Zorgplatformen, zoals Ring Twice en Helpper, spelen in op de vraag naar flexibele, betaalbare ondersteuning aan huis de klok rond. Vaak zijn deze werkkrachten echter onderbetaald en beschikken ze niet over de nodige professionele kwalificaties. De intrinsieke motivatie van deze platformwerkers om zorg te verlenen wordt soms uitgebuit, waardoor ze in een kwetsbare positie belanden.
Een correcte bepaling van de arbeidsstatus van platformwerkers verdient prioriteit, zoals ook de Europese raad heeft aangegeven in een nieuwe richtlijn. Beleidsmakers worden opgeroepen om te evalueren welke invloed de zogenaamde peer-to-peer-status in de deeleconomie heeft op de arbeidsomstandigheden. Ook zijn er verdere maatregelen nodig om de gezondheid, veiligheid en sociale rechten van platformwerkers te verzekeren.
Bron: Prebes