Uitheemse dier- en plantensoorten vormen een ernstige bedreiging vormen voor onze biodiversiteit en de ecosystemen waarin we leven. De FOD Volksgezondheid lanceerde in april, met steun van de FOD Financiën en verschillende regionale luchthavens, de sensibiliseringscampagne “Home Sweet Home”.
Met deze campagne wil de overheid reizigers informeren en sensibiliseren over de negatieve impact van invasieve exoten op onze natuur. Een invasieve uitheemse soort (IUS) is een levend organisme (dier of plant) dat gewild of ongewild door de mens buiten zijn natuurlijke habitat wordt geïntroduceerd en door zijn invasieve karakter zeer grote ecologische schade kan veroorzaken.
Door de handel in exotische dieren, de landbouw of de sportvisserij worden dier- of plantensoorten vrijwillig door menselijk handelen buiten hun natuurlijke verspreidingsgebied gebracht. Er zijn ook soorten die ongewild toevallig meegebracht worden, bijvoorbeeld via het transport van potplanten of bouwmateriaal. Ook de klimaatverandering kan de verspreiding van invasieve soorten bevorderen door het ontstaan van klimatologische voorwaarden die gunstig zijn voor de overleving en voortplanting van deze soorten.
Invasieve uitheemse soorten vormen een groot gevaar voor onze inheemse biodiversiteit omdat ze lokale fauna en flora verdringen en hun leefgebied innemen. Op die manier dragen zij rechtstreeks bij aan de afname van lokale biodiversiteit en het verlies van hun natuurlijke habitats.
Invasieve soorten kunnen ook ziektes en parasieten overbrengen die gevaarlijk zijn voor inheemse dieren en planten en zelfs voor de gezondheid van de mens. Denk maar aan de reuzenberenklauw, een agressieve plant die bij aanraking ernstige brandwonden en littekens kan veroorzaken.
Daarnaast veroorzaken invasieve soorten niet alleen ecologische, maar ook economische schade: de bestrijding van deze soorten en het herstel van de beschadigde ecosystemen gaan gepaard met grote financiële inspanningen.
De strijd tegen invasieve soorten blijft een echte uitdaging. Invasieve soorten passen zich snel aan hun nieuwe omgeving aan en kunnen op korte termijn snel uitbreiden. Zodra ze zich in een nieuw leefgebied gevestigd hebben, is de verspreiding ervan moeilijk onder controle te krijgen.
Op nationaal niveau is de FOD Volksgezondheid bevoegd voor de controles van exotische dier- en plantensoorten aan de grenzen. Op die manier worden opzettelijke of onopzettelijke introducties van invasieve soorten bij privéreizen of in het kader van commercieel verkeer, beperkt.
De belangrijkste strategie om invasieve soorten te bestrijden, is door te voorkomen dat ze zich in onze natuur vestigen. Willen we onze kostbare biodiversiteit echt beschermen, dan is het belangrijk dat we allemaal een steentje bijdragen:
- Geef bij de aanleg van je tuin voorkeur aan inheemse planten of exotisch planten die geen gevaar voor de lokale biodiversiteit vormen.
- Laat nooit een exotisch huisdier vrij in de natuur. Zelfs een kleine schildpad kan enorme schade aan de biodiversiteit aanrichten.
- Breng geen planten of delen van planten (zoals stekjes en zaden) van het buitenland mee om te vermijden dat deze ziektes en parasieten gaan verspreiden.
Bron: FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en leefmilieu.
