Internationaal ondernemers kunnen anno 2023 niet meer om compliance heen. Met de steeds strengere regelgeving op het gebied van sancties en de toenemende handhaving, is het van cruciaal belang dat bedrijven hun interne compliance procedures op orde hebben zodat de bedrijfsvoering niet onnodig stil komt te liggen. In dit artikel een toelichting waarom de investering in een gedegen compliance beleid niet ten koste gaat van internationaal zakendoen, maar in de praktijk juist voordelen biedt.
Als reactie op de Russische invasie van Oekraïne heeft de Europese Unie (EU) een ongekend aantal sanctiemaatregelen opgelegd aan Rusland. Als gevolg hiervan hebben veel bedrijven die voorheen zakendeden met Rusland, hun bedrijfsactiviteiten met dit land gestaakt. Voor bedrijven die voor een groot deel afhankelijk waren van de handel met Rusland, heeft dit aanzienlijke (financiële) gevolgen, met in het ergste geval een faillissement.
Hoewel minder verstrekkend, heeft de EU naast de sancties tegen Rusland, in 2022 ook de sancties tegen Iran, Syrië, Myanmar, de Democratische Republiek Congo, Noord-Korea en Venezuela uitgebreid en aangescherpt. Deze toename van het aantal sanctiemaatregelen heeft een grote invloed op internationaal opererende bedrijven.
In de praktijk wordt duidelijk dat veel Europese bedrijven terughoudend zijn wanneer het gaat om zakendoen met bedrijven die gevestigd zijn in landen waartegen sancties gelden. De meest genoemde redenen zijn de snelle verandering van de (vaak ingewikkelde) wet- en regelgeving en angst voor overtredingen of reputatieschade. Ook wordt gezegd dat compliance een dure kostenpost zou zijn, die in veel gevallen niet opweegt tegen de voordelen.
Hierdoor maken veel bedrijven de keuze in het geheel geen zaken meer te doen met landen waartegen sancties gelden, terwijl dit in veel gevallen niet nodig hoeft te zijn. Met een duidelijk compliance beleid en een goede toepassing daarvan, kunnen internationaal opererende bedrijven gerust zakendoen met landen waartegen sancties gelden, zonder overtredingen of reputatieschade te hoeven vrezen. Bovendien geldt dat bedrijven met een gedegen compliance beleid in de huidige tijd van toenemende regulering en sanctiemaatregelen, juist een voorsprong kunnen hebben op de internationale markt.
Om een gedegen compliance beleid vorm te geven, zijn verschillende elementen belangrijk. Allereerst is het van belang op de hoogte te zijn van de risico’s die handel met een land waartegen sancties gelden met zich meebrengt. Dit betekent dat het belangrijk is kennis te hebben van de sanctiemaatregelen die van kracht zijn tegen een specifiek land. Gelden er bijvoorbeeld alleen maatregelen tegen bepaalde bedrijven en personen of zijn er ook export- of importbeperkingen?
Ook is het raadzaam bij een transactie onderzoek te doen naar de handelspartner. Door een uitgebreide screening van het bedrijf en de (indirecte) aandeelhouders, kan worden vastgesteld of er sprake is van een gesanctioneerde partij. Ten derde, bij het leveren van goederen of diensten altijd vragen naar het eindgebruik en de eindgebruiker. In veel gevallen is de handelspartner niet de eindgebruiker van de te leveren goederen, maar worden deze doorverkocht. Vraag daarom altijd actief naar de eindgebruiker om zo te voorkomen dat er indirect zaken wordt gedaan met een gesanctioneerde partij of een gesanctioneerd land.
Met een gedegen compliance beleid is het voor internationaal opererende bedrijven mogelijk snel een beslissing te nemen over een bepaalde handelstransactie, zodat geen onnodige tijd verloren gaat. Een goed compliance beleid biedt daarmee een meerwaarde en gaat daarmee niet ten koste van internationaal zakendoen. Compliance leidt in veel gevallen juist tot kansen. Het gaat er dus niet om of bedrijven compliance kunnen vermijden, maar hoe ze daarmee op de meest efficiënte manier kunnen omgaan.
Bron: evofenedex.
